Zdjęcie
Pierwsze 26 artykułów traktatu wersalskiego zawierało postanowienia dotyczące powstania Ligi Narodów - organizacji międzynarodowej, której zadaniem był rozwój współpracy pomiędzy narodami, a także zapewnienie im pokoju i bezpieczeństwa.
Istotną kwestią było ustanowienie tzw. mandatów polegających na uzależnieniu państw "niezdolnych do samodzielnego rządzenia się" od narodów rozwiniętych działających w imieniu mandatariuszy Ligi Narodów i w jej imieniu, tj. Francji, Wielkiej Brytanii, Belgii i Japonii.
Traktat wersalski a Niemcy
Straty terytorialne Niemiec polegały na:
- utracie na rzecz Francji Alzacji oraz północno-wschodniej Lotaryngii,
- utracie Eupen i Malmedów na rzecz Belgii,
- odzyskaniu przez Polskę znacznej części Wielkopolski oraz Prus Królewskich, a po plebiscycie na Górnym Śląsku (1921) i III powstaniu śląskim - części zagłębia górnośląskiego z Katowicami i Chorzowem,
- wprowadzeniu w Zagłębiu Saary odrębnej administracji pod patronatem Ligi Narodów,
- ustanowieniu Gdańska Wolnym Miastem,
- oddaniu kolonii niemieckich w opiekę państwom Ligi Narodów,
- uzyskaniu przez Danię części Szlezwiku, zaś przez Czechosłowację - niewielkiej powierzchni Górnego Śląska,
Jednocześnie zadecydowano o czasowej okupacji lewobrzeżnej Nadrenii przez Francję, Anglię, Stany Zjednoczone i Belgię.
Postanowiono również poddać Niemcy demilitaryzacji: zniesiono powszechną służbę wojskową, ograniczono liczebność armii do 100 tys. ludzi, zakazano utrzymywania lotnictwa wojennego, ciężkiej artylerii, etc., na terenie lewobrzeżnej Nadrenii oraz 50-kilometrowym pasie wzdłuż prawego brzegu Renu zakazano posiadania wojsk.
Mały traktat wersalski
Wraz z traktatem wersalskim Polska, Rumunia, Czechosłowacja, Jugosławia oraz Grecja zmuszone były podpisać traktaty w sprawie ochrony mniejszości narodowych.
Traktat wersalski a inne porozumienia pokojowe
Traktaty pokojowe z pozostałymi pokonanymi krajami już po zawarciu traktatu wersalskiego: w Saint-Germain-en-Laye z Austrią 10.09.1919 r., w Neuilly-sur-Seine z Bułgarią 27.11.1919 r., w Trianon z Węgrami 04.06.1920 r., w Sèvres z Turcją 10.08.1920 r.
Ratyfikacja traktatu wersalskiego
Traktat wersalski został ratyfikowany 10 stycznia 1020 r. Ostatecznie Stany Zjednoczone zawarły odrębny pokój z Niemcami. W podpisaniu traktatu wersalskiego nie uczestniczyła również Rosja - ani sowiecka, ani przedstawiciele "białych". Odrębny traktat z Niemcami Rosja zawarła w marcu 1918 r. (traktat brzeski).
